Stappenplan voor een eetbare tuin

Het inrichten van een eetbare tuin lijkt misschien ingewikkeld. Maar zodra je erachter komt dat eetbare planten dezelfde functie als “gewone” planten kunnen hebben is het eigenlijk een kwestie van vervangen en toevoegen.

Toen ik begon met mijn eigen tuin werd ik soms overrompeld door alle verschillende mogelijkheden, adviezen en tips. Dit stappenplan helpt je op weg.

Stap 1. Hoe en waar?

Kijk eens goed naar je tuin. Op welke manier groeien er nu planten? Misschien heb je een aantal perken of potten staan met planten erin. Sta ook even stil bij de plekjes met de meeste zonuren. Veel soorten groente en fruit houden van zon. De beste plek om groente en fruit te verbouwen is op een plek met gemiddeld 6-8 uur zon. Heb je de meeste zon in de voortuin? Wees niet bang om daar wat aardbeien of tomaten te proberen. Erg mooi in potten.

Bepaal of je bestaande bakken, potten en perken wilt gebruiken of dat je misschien nog wat wilt toevoegen. Iets wat je ook wilt overwegen is om planten verticaal te groeien aan bijvoorbeeld een muur of schutting, dit kan je namelijk veel extra ruimte opleveren. Maak voor jezelf een overzicht hoeveel ruimte je hebt om te gebruiken.

Stap 2. De grond

Het enige grote verschil tussen het laten groeien van eetbare planten en “normale” planten is dat je wat meer aandacht moet besteden aan de grond. Om mooie groente en fruit te kweken heb je grond nodig die een luchtige structuur heeft, genoeg water vasthoudt en die veel voedingsstoffen bevat.

Helaas heeft bijna geen enkele tuin zo’n ideale grond. Zelfs wanneer we “nieuwe” aarde gebruiken voor bijvoorbeeld verhoogde bedden of potten is het belangrijk goed te kijken naar de keuze van je grond. Potgrond alleen zal niet voldoende zijn.

Het beste wat je kunt doen voor je grond is zo veel mogelijk organisch materiaal toevoegen. Twee goede voorbeelden hiervan zijn: compost en goed verteerde mest. Beide zorgen voor een luchtigere structuur van de grond en helpen vocht vast te houden. Daarnaast bevatten beiden veel voedingsstoffen voor je planten.

Vermeng de compost of mest goed door je grond heen. Ik heb goede resultaten gehad met het vermengen van potgrond en mest voor in mijn verhoogde bakken. Wanneer je zware kleigrond hebt, is het belangrijk dat je de grond goed omspit zodat wortels van planten en bomen de ruimte hebben om te groeien.

Stap 3. Kies wat je wilt eten

Dan is het tijd om te kiezen. Een paar belangrijke vragen zijn: wat eet je graag? Wat koop je veel? Wat is de moeite waard om te verbouwen? Omdat we altijd te maken hebben met beperkte ruimte moeten er keuzes gemaakt worden. Wanneer je bijvoorbeeld weinig ruimte hebt en in potten of kleine bakken wilt groeien, kun je jezelf afvragen of het kweken van aardappelen de moeite waard is. Misschien kun je beter kiezen voor tomaten, bessen, sla, spinazie, kruiden en aardbeien. Deze planten hebben minder ruimte nodig en zijn duurder om te kopen in de winkel.

Begin klein en kies een paar soorten die je graag eet. Leuke planten om mee te beginnen zijn: tomaten, sla, aardbeien en kruiden. Wanneer je wat meer ruimte hebt is courgette ook een hele fijne plant die makkelijk een overvloed aan vruchten geeft.

Het is ook een goed idee om de lucht in te gaan. Planten die verticaal groeien hebben vaak een hogere opbrengst en zijn minder gevoelig voor ziekte en ongedierte. Wanneer je een zonnige muur of schutting hebt kun je hier een stuk gaas of trellis op bevestigen zodat planten omhoog kunnen klimmen. Allerlei soorten bonen zijn makkelijk om verticaal te groeien en zien er ook nog mooi uit. Denk maar aan sugar snaps, sperziebonen, tuinbonen, spekbonen, witte bonen.. alles is mogelijk!

Om je eetbare tuin helemaal compleet te maken, plant je een fruitboom want daar heb je jarenlang plezier van. Fruitbomen kun je tegenwoordig in allerlei maten kopen, dus er zit vast een ideale maat bij voor jouw tuin. Appels en peren zijn makkelijke bomen om te onderhouden en stellen minder eisen aan de grond dan bijvoorbeeld kersen en perziken. Je kunt ook kiezen voor een paar struikjes. Denk aan frambozen, aalbessen en bosbessen. Er zijn ook soorten die makkelijk in pot gekweekt kunnen worden.

Vergeet de eetbare bloemen in je tuin niet! Mooi én lekker.

Stap 4. Aan de slag!

Begin klein. Zaai wat sla in een paar bloempotten, laat wat boontjes tegen de schutting opgroeien. Plant een fruitstruikje of boom. Begin gewoon ergens en breid steeds wat meer uit. Het maakt niet zoveel uit wanneer je begint met een eetbare tuin. Elk seizoen valt er wel wat te planten of te zaaien. Het belangrijkste is dat je plezier hebt in wat je doet en telkens weer wat leert.